In dit minicollege verkent prof. dr. Bram Verschuere, hoogleraar Bestuurskunde aan de Universiteit van Gent, de relatie tussen de overheid en het maatschappelijk middenveld, ofwel ‘civil society’, en hoe deze relatie mede dankzij de coronacrisis extra onder druk is komen te staan. Hij legt uit dat het maatschappelijk middenveld van oudsher een aantal belangrijke rollen vervult. Ze werkt als maatschappelijke radar en antenne, ze is dienstverlener en ze is de hoeder van publieke waarden. Dat neemt niet weg dat de relatie aan veranderingen onderhevig is geweest. Het politiek primaat en politieke sturing zijn dominanter geworden, de dienstverlening is bedrijfsmatiger geworden en er wordt meer van burgers zelf verwacht. Ten tijde van de coronacrisis worden de grenzen van die veranderingen extra duidelijk. De overheid kan het niet alleen, politieke sturing vraagt om krachtige advisering, maar waar is de stem van maatschappelijke groepen? Dienstverlening in de frontlinie, zoals in de zorg, laat zien dat een bedrijfsmatige aanpak vergaand te kort schiet. En burgers kunnen veel zelf, maar ook daar zitten grenzen aan. Mondkapjes maken is een ding, thuisonderwijs verzorgen is iets anders. Dit alles vraagt om hernieuwde relaties tussen de overheid en ‘civil society’: 1) participatieve beleidsculturen, met oog voor de reële noden en vragen van mensen; 2) minder microsturing en meer sociaal ondernemerschap; 3) burgers als mede-eigenaren van de aanpak van problemen.
