De coronacrisis als versnelling van het proces van lokalisering

In dit minicollege betoogt prof. dr. Martijn Groenleer, hoogleraar Bestuurskunde aan Tilburg University, dat de coronacrisis tot een versnelling van het proces van lokalisering leidt. De crisis confronteert ons wederom met de kwetsbaarheid van de geglobaliseerde economie en samenleving, van complexe productieketens en de internationale verknoping van markten. Volgens velen zal de crisis tot een proces van de-globalisering leiden. Maar net als bij eerdere wereldwijde crises ligt dat niet voor de hand. De wereld is en blijft, in de woorden van de socioloog Castells, een ‘space of flows’, met een hoge mate van connectiviteit, maar ze is niet ‘plaatsloos’, ze is tevens een ‘space of places’. Het toenemend belang van het lokale en van plaats treedt gelijktijdig op met globalisering en is er onlosmakelijk mee verbonden. Big Tech wint aan invloed, maar dat geldt tevens voor lokale producten. Zoom en Microsoft Teams verbindt mensen wereldwijd, maar dat geldt tevens voor lokale solidariteit. Wereldleiders zijn prominent aanwezig, maar datzelfde geldt tevens voor de 25 regioburgemeesters in Nederland. Gelijktijdig met groei van globale afhankelijkheden, stellen plaatsen – zoals steden – zich onafhankelijk en soms eigenzinnig op. Sommige steden nemen eigen maatregelen, zoals het aanleggen van extra fietspaden of het inperken van massatoerisme. Maar het is wel opvallend dat de eigen, lokale aanpak van deze steden over vergelijkbare problemen gaat en tot vergelijkbare antwoorden leidt. Het zijn processen van ‘glokalisering’, waarin de bestuurlijke respons verschil maakt. Bestuurders en bestuurskundigen zijn en blijven daarvoor belangrijk.