Inzicht #5: Digitale grondrechten

Technologie inzetten op een ethisch verantwoorde manier

Het gebruik van nieuwe technologieën neemt toe. Daarom wordt het steeds belangrijker om al in de ontwerpfase na te denken over de ethische aspecten die het gebruik van deze technologieën met zich meebrengt. Er worden momenteel meerdere wettelijke kaders ontwikkeld die mogelijk bruikbaar zijn, maar hoe zien deze kaders eruit en hoe kunnen we op een ethisch verantwoorde manier nieuwe technologie inzetten?

Onderdeel van de MOOC Digitalisering doet ertoe
Deze MOOC loopt van 15 januari 2019 tot 26 maart 2019
#5
Touria Meliani | Jeroen van den Hoven | Hans de Zwart
Wethouder Digitale Stad bij de gemeente Amsterdam | Professor Ethics and Technology bij de TU Delft | Directeur bij Bits of Freedom
Wouter Welling gaat in gesprek met Touria Meliani, wethouder Digitale Stad van Amsterdam, over de vraag of de gemeente zich bezighoudt met digitale grondrechten. Met Hans de Zwart, directeur bij Bits of Freedom, spreekt hij over de ethische aspecten die het gebruik van technologie met zich meebrengt. Tot slot gaat Welling in gesprek met Jeroen van den Hoven, professor Ethics and Technology bij de TU Delft, over een model dat hij heeft ontwikkeld, waarin verschillende ethische waarden worden toegepast in de ontwikkeling van technologie.

"We zien dat de maatschappij keihard aan het digitaliseren is. We worden steeds afhankelijker van digitale technologie. Die komt steeds dichterbij in ons leven. Onze relatie met de overheid is heel vaak digitaal. Heel veel van onze relaties met het bedrijfsleven zijn digitaal. We kopen heel veel digitaal. Daar merk je dat grondrechten op een andere manier onder druk komen te staan dan in de fysieke wereld. We moeten er dus over nadenken hoe we die grondrechten óók vormgeven in een digitaliserende wereld."

Weet jij al alles over digitale grondrechten?
Doe de quiz en ontdek of je alle kennis in huis hebt!
Na deze quiz ben je volledig op de hoogte van dit inzicht.

"Het basisidee van ethical innovation is dat je ethische waarden gebruikt om technologie vorm te geven. Wat we zien is dat we die set, die verzameling, van functionele eisen aan technologie, gaan verrijken met waarden als privacy, transparantie, accountability, duurzaamheid en veiligheid."

- Jeroen van den Hoven, professor Ethics and Technology bij de TU Delft
Inzicht #5: Digitale grondrechten | MOOC ‘Digitalisering doet ertoe’

Cases

  • Digitale grondrechten

    De Nederlandse staatsburger hoeft weinig te verwachten van zijn Grondwet waar het aankomt op de verdediging van zijn vrijheden in het digitale tijdperk. Het is, zo betoogt Egbert Dommering, in veel opzichten een verouderd en dood instrument: “Het zou met onze vrijheden snel bergafwaarts gaan als het Europese Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) onze Grondwet niet zo vaak de jure en de facto zou overstijgen. We mogen onze Europese zegeningen wel tellen.”

    Download de publicatie (.PDF)

  • Digitale grondrechten en de Staatscommissie

    Het digitale tijdperk gaat gepaard met fundamentele maatschappelijke veranderingen in communicatie en gedrag. Onze grondrechten moeten daarom niet zozeer techniekneutraal worden geherformuleerd, maar veeleer opnieuw worden doordacht in hun betekenis voor de burger in een veranderde maatschappelijke context, zo betoogt Bert-Jaap Koops, hoogleraar Regulering van Technologie. De Staatscommissie Grondwet deed enige tijd geleden enkele aanbevelingen over ‘grondrechten in het digitale tijdperk’. Bert-Jaap Koops analyseerde deze aanbevelingen.

    Download de analyse (.PDF)

  • Algoritmes en grondrechten

    De opkomst van algoritme-gedreven technologieën als Big Data, Internet of Things en Kunstmatige Intelligentie levert een breed scala aan nieuwe grondrechtelijke uitdagingen op. Deze technologieën hebben bijvoorbeeld effect op de keuzes die we maken en daarmee op onze persoonlijke autonomie, en ingebouwde vooroordelen in algoritmes kunnen leiden tot ongelijke behandeling. De Universiteit Utrecht biedt een actueel en systematisch overzicht van grondrechtelijke knelpunten in relatie tot een van de meest urgente maatschappelijke uitdagingen van dit moment.

    Download het overzicht (.PDF)