Inzicht #4: Digitale democratie
Hoe digitalisering de lokale democratie kan versterken
Niet alleen de commerciële dienstverlening en de communicatiesector hebben te maken met digitalisering. Ook steeds overheden en politieke organen dienen zich te verdiepen in principes als de e-democratie en digitale tools voor burgerparticipatie. Dergelijke tools hebben veel impact op de werkzaamheden van ambtenaren, bestuurders en burgers. In dit vierde inzicht worden we meegenomen naar Barcelona en vertelt Francesca Bria over de kansen die digitalisering biedt voor de lokale democratie. Ook luisteren we naar Josien Pieterse, die vanuit de organisatie Netwerk Democratie veel onderzoek heeft gedaan naar de randvoorwaarden van de e-democratie in gemeenten. We eindigen met Argu, waar Joep Meindertsma ons vertelt over zijn inzet voor een transparanter en interactiever besluitvormingsproces en passen dit direct toe in Amsterdam, waar Jeroen van Berkel en May-Britt Jansen experimenteren met 'De Stem van West'.
-
Apps die de democratische besluitvorming vergemakkelijkenBekijk ze allemaal op de website van Democratic Challenge!
-
Online meebeslissen over politieke kwestiesBekijk hier de website
-
Meer weten over Netwerk Democratie?Bekijk hier de website
-
Meer weten over Argu?Bekijk hier de website
-
Meer weten over Francesca Bria?Lees hier een korte biografie
Amsterdam is met online burgerparticipatie begonnen, omdat de stad gelooft dat democratie een nieuwe fase in gaat. Door technologische ontwikkelingen heeft men veel meer mogelijkheden gekregen om de lokale democratie inclusiever, transparanter en frisser te maken. Om deze reden is 'De Stem van West' ontwikkeld. Dit was op verzoek van de gemeenteraad, die graag kennis en creativiteit van bewoners direct bij de werkzaamheden wilde betrekken. De Stem van West biedt burgers de mogelijkheid om leuke ideeën te promoten onder buurtbewoners en deze bewoners mogen, bij voldoende aantal stemmen voor hun plan, informeel in gesprek gaan met de raadsleden van de gemeente.
'De digitale democratie biedt de mogelijkheid om burgers aan te spreken die normaal gesproken niet actief participeren bij bijvoorbeeld inspraakavonden. Mensen die minder makkelijk het huis uit komen of het druk hebben met werk en kinderen kunnen via digitale platforms meedenken over ontwikkelingen in hun buurt.'
Cases
-
De Stem van West
Sinds eind januari 2017 kunnen bewoners van stadsdeel Amsterdam West hun ideeën, stellingen en plannen voor de buurt online agenderen bij het dagelijks bestuur van dit stadsdeel. Hiermee hebben bewoners uit stadsdeel West volgens de gemeente Amsterdam ‘een nieuw grondrecht gekregen’, namelijk het recht van agendering. Via ‘De Stem van West’ bepalen bewoners vanaf nu voor een groot deel waar hun politieke vertegenwoordigers in het stadsdeel over praten. Eén keer per maand bespreekt het dagelijks bestuur een voorstel van de Stem van West. Na tien weken waren er al zo’n veertig plannen geupload en het initiatief wordt enthousiast ontvangen door de bewoners.
-
Handreiking Digitale Democratie
Begin 2017 nam Netwerk Democratie in samenwerking met de Waag Society en het ministerie van BZK het initiatief om een project rond de lokale digitale democratie op te zetten. Inspiratie hiervoor was het Europese D-CENT project waarbij verschillende ‘e-democratie’-projecten vanuit heel Europa zijn samengebracht. Het doel was om Nederlandse gemeenten kennis te laten maken met een aantal digitale participatietools en de betrokken ontwikkelaars. Gemeenten werden uitgenodigd om deel te nemen aan bijeenkomsten en workshops, waarin zij kennis op konden doen over de digitale democratie. Om het gebruik van dit soort tools te stimuleren is de opgedane kennis en ervaring gebundeld in een handreiking.
-
Dilemma's digitale democratie
De afgelopen jaren hebben burgers, politici en overheden in binnen- en buitenland op diverse manieren gebruik gemaakt van internet en sociale media om burgers te consulteren of betrekken. Dit alles met het doel om burgers beter te informeren, de dialoog tussen burger en politiek te versterken en meer gebruik te maken van de inbreng van bewoners. Tegelijkertijd brengt het gebruik van internet en sociale media vragen met zich met mee wat betreft representativiteit, legitimiteit en effectiviteit. In het project ‘dilemma’s van de digitale democratie’ gaat het Rathenau Instituut op zoek naar de kansen en uitdagingen van digitalisering voor het Nederlandse parlement en de Nederlandse democratie.